Nalînên peravan, berg 1

Navê kitêbê: Nalînên peravan, berg 1
Nivîskar: Kovan Sindî
Weşanxane: Han
Çapxane: Han-Grafik li Berlînê
Sala weşanê: 2010
Hejmara rûpelan: 292

Ev roman bi çavên kesê wê yê serekî Têloyî, destpêka salên şêstan, jiyana wî li gundî û rewşa kurdan li bajarê Mûsilê berçav dike.  

Têlo rêncberekê 36 salî ye, ew debara xwe û malbata xwe bi karê gundiyan yên wek mirêbatî, cot û durînê dike. Rewşa wî ya aborî nebaş e û hestek li cem wî heye ku piraniya gundiyan xwe ji wî dûr digirin. Ew herdu keçên xwe, Rûşeng û Şirînê bi tenê li mal, li gundî dihêle û jina xwe Binefşê, ya nexweş, ji bo çareseriyê dibe bajêrekê nêzîk. Lê çareseriya wê li nexweşxaneya wî bajêrî nabe û neçar dibe ku wê bibe nexweşxaneyekê li bajêrê Mûsilê.

Têlo jinê li nexweşxaneyê radizîne û ew bi xwe, ji ber kar û keçên xwe vedigere gundî. Lê dema zivirî, mixtarî karê wî da kesekê din û rewşa wî ya aborî hêj tengavtir bû. Ew piştî demekê pê dizane ku jina wî miriye. Evca û ji bo înana termê wê diçe mûsilê, lê hindî hewil dide, ji nexweşxaneyê û doktoran bizane ka wan çi li jina wî ya mirî û cendekê wê kiriye, lê hewlên wî bê encam bûn. Ew çend jî wî pir diêşîne û kerba xwe bi serê doktorekî dirêje

Ew demekê li Mûsilê dimîne û rastî arêşeyan dibe û xelkekî nas dike û yek ji wan kurdek bû bi navê Ferzend. Ew ji bo debara xwe li wî bajêrî çend karan jî dike.

Carekê li serşoyekê (hemamekê) pare û pêlavên wî jê dihên dizîn, ew pir hêris dibe û li karmendekê wê derê dixe û li sera wê bo demê şeş mehan dihê zîndankirin.

Ew li zîndanê Nîhadî nas dike û wextê derdikeve jî peywendiya wan berdewam dibe û evînek di navbera wî û Kewserê da, xwîşka Nîhadî çêdibe. Lê pismamê wê Îmad dikeve di rêyan evîna wan da û Îmad li dawiyê Kewserê dikuje.

Têlo li dawiyê û demê ku li saloneka nexweşxaneyê digere, mar û çend tiştên din yên mûmîkirî û di bitlan da hilgrtî dibîne. Serê jina xwe jî di bitlekî ji wan da dibîne ku li ser hatibû nivîsandin Binefş Palo. Ew, wî bitlê serê Binefşê tê de dixe bin paltoyê xwe û dibe derveyê bajêrî û li rex ava mezin gorekê dikole û serê jina xwe tê de vedişêre. Ew dû ra yekser rêya vegerê ber bi gundî digire. Hîngê destpêka salên şêstan e, şerî di navbera kurdan û leşkerê hikûmeta Ebdilkerîm Qasimî da dest pê kiriye.

Ji bilî serhatiya Têloyî, di vê romanê da çîrokên din jî hene, wek ya Madoyê êzidî û serhatiya malabata wî, ya ketibû ber fermanekê û çawa ew û xwîşk jê xilas bûn û çi bi serê herduyan hat.

Çîroka Ferzendî û birazayê wî Ferhadî û hevalên Ferhadî û ka piştî destpêkirina şerê kurdan û leşkerê îraqê çi bi serê wan hat. Çîroka Kewserê û malbata wê û ya hatiye serê wê û birayê wê Nîhadî.

 

 

ناڤێ کتێبێ: نالینێن پەراڤان، بەرگ ١

نڤیسکار: کۆڤان سندی

وەشانخانە: هان

چاپخانە: هان-گرافیک ل بەرلینێ

سالا وەشانێ: ٢٠١٠

هەژمارا ڕووپەلان: ٢٩٢

 

ئه‌ڤ ڕۆمان ب چاڤێن که‌سێ وێ یێ سه‌ره‌کی تێلۆیی، ده‌ستپێکا سالێن شێستان، ژیانا وی ل گوندی و ڕه‌وشا کوردان ل باژارێ مووسلێ به‌رچاڤ دکه.‌ 

تێلۆ رێنجبەرەکێ ٣٦ سالی یە، ئه‌و ده‌بارا خوه‌ و مالباتا خوه‌ ب کارێ گوندیان یێن وه‌ک مرێباتی، جۆت و دورینێ دکه‌. ڕه‌وشا وی یا ئابۆری نه‌باشه‌ و هه‌سته‌ک ل جه‌م وی هه‌یه‌ کو پرانیا گوندیان خوه‌ ژ وی دوور دگرن. ئه‌و هه‌ردو کچێن خوه‌، ڕووشه‌نگ و شرینێ ب ته‌نێ ل مال، ل گوندی دهێله‌ و ژنا خوه‌ بنه‌فشێ، یا نه‌خوه‌ش، ژ بۆ چاره‌سه‌ریێ دبه‌ باژێره‌کێ نێزیک. لێ چاره‌سه‌ریا وێ ل نه‌خوه‌شخانه‌یا وی باژێری نابه‌ و نه‌چار دبه‌ کو وێ ببه‌ نه‌خوه‌شخانه‌یه‌کێ ل باژێرێ مووسلێ.

تێلۆ ژنێ ل نه‌خوه‌شخانه‌یێ ڕادزینه‌ و ئه‌و ب خوه‌، ژ به‌ر کار و کچێن خوه‌ ڤه‌دگه‌ره‌ گوندی. لێ ده‌مێ زڤری، مختاری کارێ وی دا که‌سه‌کێ دی و ڕه‌وشا وی یا ئابۆری هێژ ته‌نگاڤتر بوو. ئه‌و پشتی ده‌مه‌کی پێ دزانه‌ کو ژنا وی مریه‌. ئه‌ڤجا و ژ بۆ ئینانا ته‌رمێ وێ دچه‌ مووسلێ، لێ هندی هه‌ول دده‌، ژ نه‌خوه‌شخانه‌یێ و دکتۆران بزانه‌ کا وان چ ل ژنا وی یا مری و جه‌نده‌کێ وێ کریه‌، لێ هه‌ولێن وی بێ ئه‌نجام بوون. ئه‌و چه‌ند ژی وی پر دئێشینه‌ و که‌ربا خوه‌ ب سه‌رێ دکتۆره‌کی درێژه.‌

ئه‌و ده‌مه‌کی ل مووسلێ دمینه‌ و ڕاستی ئارێشه‌یان دبه‌ و خه‌لکه‌کی ناس دکه‌ و یه‌ک ژ وان کورده‌ک بوو ب ناڤێ فه‌رزه‌ند. ئه‌و ژ بۆ ده‌بارا خوه‌ ل وی باژێری چه‌ند کاران ژی دکه.‌

جاره‌کێ ل سه‌رشۆیه‌کێ (حه‌مامه‌کێ) پاره‌ و پێلاڤێن وی ژێ دهێن دزین، ئه‌و پر هێرس دبه‌ و ل کارمه‌نده‌کێ وێ ده‌رێ دخه‌ و ل سه‌را وێ بۆ ده‌مێ شه‌ش مه‌هان دهێ زیندانکرن.

ئه‌و ل زیندانێ نیهادی ناس دکه‌ و وه‌ختێ ده‌ردکه‌ڤه‌ ژی په‌یوه‌ندیا وان به‌رده‌وام دبه‌ و ئه‌ڤینه‌ک د ناڤبه‌را وی و که‌وسه‌رێ دا، خویشکا نیهادی چێدبه‌. لێ پسمامێ وێ عیماد دکه‌ڤه‌ د ڕێیا ئه‌ڤینا وان دا و عیماد ل داویێ که‌وسه‌رێ دکوژه.‌

تێلۆ ل دووماهیێ و ده‌مێ کو ل سالۆنه‌کا نه‌خوه‌شخانه‌یێ دگه‌ره‌، مار و چه‌ند تشتێن دی یێن موومیکری و د بتلان دا هلگرتی دبینه‌. سه‌رێ ژنا خوه‌ ژی د بتله‌کی ژ وان دا دبینه‌ کو ل سه‌ر هاتبوو نڤیساندن بنه‌فش پالۆ. ئه‌و، وی بتلێ سه‌رێ بنه‌فشێ تێ دا دخه‌ بن پالتۆیێ خوه‌ و دبه‌ ده‌رڤه‌یێ باژێری و ل ڕه‌خ ئاڤا مه‌زن گۆره‌کێ دکۆله‌ و سه‌رێ ژنا خوه‌ تێ دا ڤه‌دشێره‌. ئه‌و دوو ڕا یه‌کسه‌ر ڕێیا ڤه‌گه‌رێ به‌ر ب گوندی دگره‌. هینگێ ده‌ستپێکا سالێن شێستانه‌، شه‌ری د ناڤبه‌را کوردان و له‌شکه‌رێ حکوومه‌تا عه‌بدلکه‌ریم قاسمی دا ده‌ست پێ کریه.‌

ژ بلی سه‌رهاتیا تێلۆیی، د ڤێ ڕۆمانێ دا چیرۆکێن دی ژی هه‌نه‌، وه‌ک یا مادۆیێ ئێزدی و سه‌رهاتیا مالباتا وی، یا که‌تبوو به‌ر فه‌رمانه‌کێ و چاوا ئه‌و و خویشک ژێ خلاس بوون و چ ب سه‌رێ هه‌ردویان هات.

چیرۆکا فه‌رزه‌ندی و برازایێ وی فه‌رهادی و هه‌ڤالێن فه‌رهادی و کا پشتی ده‌ستپێکرنا شه‌رێ کوردان و له‌شکه‌رێ عیراقێ چ ب سه‌رێ وان هات. چیرۆکا که‌وسه‌رێ و مالباتا وێ و یا هاتیه‌ سه‌رێ وێ و برایێ وێ نیهادی.