Dergehê dunyayê

 

 

Navê kitêbê: Dergehê dunyayê

Nivîskar: Sebrî Silêvanî

Weşanxane: Projeyê Muksî

Çapxane: li Tehranê

Sala weşanê: 2019

Hejmara rûpelan: 328 

 

Dergehê dunyayê romaneka pirmjar e û geryanek e li dû pênasname û xwebûnê û ji bilî çîroka kesê serekî, herî kêm, şeş çîrokên din jî di nav xwe da dihewîne.
 

Sêvdîn, bê dayik û bab e û xalê wî Seyidî ew xwedî kiriye. Ew zarokîniya xwe li gundî derbas dike û di deh saliyê da ew û Şemdîn dibin hevalên pir ji hev nêzîk û hemî rojên xwe li gel yekûdu bi keyf û xweşî diborînin. Li gundê wî Kurdê û mela Yasîn bê zaok bûn û şevekê di çarde saliya xwe da bi Kurdê ra radikeve û Kurdê jê hamil dibe, lê bes ew her du pê dizanin.

Aha pşitî wê şevê her tişt li nik Sêvdînî dihê guhorîn û êdî ew nema Sêvdînê berê. Ew paşî wê nihêniyê ji hevalê xwe Şemdînî ra dibêje û dû ra, şevekê li gel xalê xwe Seyidî diçe bo nav pêşmergeyan û nazivire ve gundî. Sêvdîn dibe pêşmerge û li ser destê hevalê xwe Bedirxanî hînî xwendin û nivîsandinê dibe. Xalê wî Seyid di şerî da dimire û ew çend gelek kartêkirina xwe li wî dike. Setimîn dihê û biryar ji serî hat ku pêşmerge çekî deynin û xwe teslîmî Îraqê bikin yan biçin û bibin penaber li Îranê. Sêvdîn çi ji her duyan nake û xwe bo heyamekê li çiyayî asê dike.

Piştî demekê Sêvdîn jî xwe teslîm dike û bi alîkarîya Farsî û jina wî Nomayê dikanekê vedikin û rewşa wan xweş û baş dibe, lê şerê Îran û Îraqê dest pê dike û Sêvdîn jî neçar dibe ber bi leşkerîyê û berokên şerî li dijî Îranê biçe. Ew û hevalê wî Remezan di şerî da dihên êxisîrkirin û dibin girtî li kempên êxisîran li Îranê. Piştî şerê Îran û Îraqê Sêvdîn vedigere û li hotêlekê dihêt bicihkirin. Xudanê taksîyekê ku navê wî Azer Amî ye wî digehîne hotêlê û dibe hevalê wî û paşî wî ji hotêlê dibe mala xwe û sêvdîn dibe destebirayê wî.

Sêvdîn rojekê di kovarekê da wêneyê keçekê dibîne li gel helbesteka wê û ji çend xwendekaran dizane ku navê wê keçê Norhane û keça mela Yasînî ye û mala wê li Sêmêlê ye û berî heyamekê tazîya babê wê bû. Hîngê Sêvdîn pişt rast dibe ku ew keça wî û Kurdê ye. Ew li dû wê digere û carekê li ser ziyaretan wê ji dûr ve dibîne.

Wextê daiş hêrşê dike ser Kurdistanê Sêvdîn li hewara hevalê xwe yê pêşmerge li Şengalê Azarî diçe û paşî li Kobanî di şerê li dijî daişê da dihê kuştin.

Sêvdînî, berî mirina xwe li Kobanî navnîşan û telefona parêzerekî dabû hevalê xwe Azerî û gotibûyê ku wî nîva serwet û samanê xwe xistiye ser navê Norhanê. Azer piştî mirina Sêvdînî peyama wî dgehîne Norhanê û li dû soza xwe ya dabû Sêvdînî wê bi tenê nahêle.

Xwendevan vê serhatîya Sêvdînî bi rêya şeş vegêran; Deştî, Bedirxan, Brehîmê Xerbend, Farisê Rehîmî, Remezan û Azer Amî nas dike. Gelek çîrok, mjarên civakî, siyasî, dîrokî, hizrî, rexneyî û hêj bêhtir di şeş beşên vê çîrokê da hene û ev pêkve panoramayekê li ser rewşa civakî, siyasî, hizrî û dîrokî ya kurdistanê berçav dkin.

ناڤێ کتێبێ: دەرگەهێ دونیایێ

نڤیسکار: سەبری سلێڤانەیی

وەشانخانە: پرۆژێ موکسی

چاپخانە: ل تەهرانێ

سالا وەشانێ: ٢٠١٩  

هژمارا ڕووپەلان: ٣٢٨

دەرگەهێ دونیایێ ررۆمانەکا پرمژارە وگەریانەکە ل دوو پێناسنامە و خوەبوونێ و ژ بلی چیرۆکا کەسێ سەرەکی، هەری کێم، شەش چیرۆکێن دی ژی د ناڤ خوە دا دحەوینە.

سێڤدین، بێ دایک و بابە و خالێ وی سەیدی ئەو خودان کریە. ئەو زارۆکینیا خوە ل گوندی دەرباس دکت و د دەهـ سالیێ دا ئەو و شەمدین دبن هەڤالێن پڕ ژ هەڤ نێزیک و هەمی رۆژێن خوە ل گەل یەکودو ب کەیف و خوەشی دبۆرینن. ل گوندێ وی کوردێ و مەلا یاسین بێ زاۆک بوون و شەڤەکێ د چاردە سالیا خوە دا ب کوردێ را رادکەڤت و کوردێ ژێ حامل دبت، لێ بەس ئەو هەر دو پێ دزانن.

ئاها پشتی وێ شەڤێ هەر تشت ل نک سێڤدینی دهێت گهۆرین و ئێدی ئەو نەما سێڤدینێ بەرێ. ئەو پاشی وێ نهێنیێ ژ هەڤالێ خوە شەمدینی را دبێژت و دوو را شەڤەکێ ل گەل خالێ خوە سەیدی دچت بۆ ناڤ پێشمەرگەیان و نازڤرت ڤە گوندی. سێڤدین دبت پێشمەرگە و ل سەر دەستێ هەڤالێ خوە بەدرخانی هینی خواندن و نڤیساندنێ دبت. خالێ وی سەید د شەری دا دمرت و ئەو چەند گەلەک کارتێکرنا خوە ل وی دکت. سەتمین دهێت و بریار ژ سەری هات کو پێشمەرگە چەکی دەینن و خوە تەسلیمی عیراقێ بکن یان بچن و ببن پەنابەر ل ئیرانێ. سێڤدین چ ژ هەر دویان ناکت و خوە بۆ هەیامەکێ ل چیایی ئاسێ دکت.
 

پشتی دەمەکێ سێڤدین ژی خوە تەسلیم دکت و ب ئالیکاریا فارسی و ژنا وی نۆمایێ دکانەکێ ڤەدکن و رەوشا وان خوەش و باش دبت، لێ شەرێ ئیران و عیراقێ دەست پێ دکت و سێڤدین ژی نەچار دبت بەر ب لەشکەریێ و بەرۆکێن شەری ل دژی ئیرانێ بچت. ئەو و هەڤالێ وی رەمەزان د شەری دا دهێن ئێخسیرکرن و دبن گرتی ل کەمپێن ئێخسیران ل ئیرانێ. پشتی شەرێ ئیران و عیراقێ سێڤدین ڤەدگەرت و ل هۆتێلەکێ دهێت بجهکرن. خودانێ تاکسیەکێ کو ناڤێ وی ئازەر ئامی یە وی دگەهینت هۆتێلێ و دبت هەڤالێ وی و پاشی وی ژ هۆتێلێ دبت مالا خوە و سێڤدین دبت دەستەبرایێ وی.

سێڤدین رۆژەکێ د کۆڤارەکێ دا وێنەیێ کەچەکێ دبینت ل گەل هەلبەستەکا وێ و ژ چەند خواندەکاران دزانت کو ناڤێ وێ کەچی نۆرهانە و کەچا مەلا یاسینی یە و مالا وی ل سێمێلێ یە و بەری هەیامەکێ تازییا بابێ وێ بوو. هینگێ سێڤدین پشت راست دبت کو ئەو کەچا وی و کوردێ یە. ئەو ل دوو وێ دگەرت و جارەکێ ل سەر زیارەتان وێ ژ دوور ڤە دبینت.

وەختێ داعش هێرشی دکت سەر کوردستانێ سێڤدین ل هەوارا هەڤالێ خوە یێ پێشمەرگە ل شەنگالێ ئازەری دچت و ل کۆبانی د شەرێ ل دژی داعشێ دهێت کوشتن.

سێڤدینی، بەری مرنا خوە ل کۆبانی ناڤنیشان و تەلەفۆنا پارێزەرەکی دابوو هەڤالێ خوە ئازەری و گووتبوویێ کو وی نیڤا سەروەت و سامانێ خوە خستیە سەر ناڤێ نۆرهانێ. ئازەر پشتی مرنا سێڤدینی پەیاما وی دگەهینە نۆرهانێ و ل دوو سۆزا خوە یا دابوو سێڤدینی وێ ب تەنێ ناهێلت.

خواندەڤان ڤێ سەرهاتیا سێڤدینی ب رێیا شەش ڤەگێران؛ دەشتی، بەدرخان، برەهیمێ خەربەند، فارسێ رەحیمی، رەمەزان و ئازەر ئامی ناس دکت. گەلەک چیرۆک، مژارێن جڤاکی، سیاسی، دیرۆکی، هزری، رەخنەیی و هێژ بێهتر د شەش بەشێن ڤێ چیرۆکێ دا هەنە و ئەڤ پێکڤە پانۆرامەیەکێ بەرچاڤ دکن.