Şevên Prag

Navê kitêbê: Şevên Prag 

Nivîskar: Hesen Îbrahîm

Weşanxane: Êketiya Nivîserên Kurd li DIhokê

Sala weşanê: 2008

Hejmara rûpelan:

Mijara trawma, yan jî têkçûna derûnî ya piştî şerî û karesatan û kartêkirina wê li ser tenduristî û reftarên mirovî û pêwendiya wî bi dorhêlê ve, xwe bi ser vê romanê da sepandiye.

Hisên û Hesen her du kurd in û li Almanyayê penaber in û jinên wan hene û her yekî çar zarok jî hene. Hisên bi malbata xwe ve bi seredan, bi tirimbêla xwe, ji bajêrekê dî diçe mala Hesenî. Herdu zelam biryarê didin bi tena serê xwe, bê jin û zarok, derbasî aliyê dî yê sinoran bibin û ji xwe ra li Pragê keyfê bikin.

Li Pragê tirimbêla wan dihê dizîn û ji bilî wê jî ew diçin cihekî ku ew bûyereka berî deh salan di hişê Hesenî da sax dike û wî dibe nav wê rûdanê li wê cadeyê li Pragê bi serê wî û hevalên wî hatibû û ya berî wê bûyerê û ka çewa ew û her du heval li çiyayên Kurdistanê gihaûne hev û ka li wê derê çi hatibû serê wan.

Hesen li Kurdistanê bi Azad Hewlêrî û Elî Necefî ra pêşmerge bûn û ew heta li Almanyayê jî pêk ve penaber bûn. Ew berî deh salan çalakvanên siyasî bûn û li pragê, di rêyê da ber bi civîneka rikeberîya îraqî ve diçûn, demê sîxurên rijêma Sedamî êriş kir ser wan û di wê gullebarankirinê da herdu hevalên wî Azad û Elî hatin kuştin. Ev dibe xem û êşek û her bi wî ra dimîne û bandora xwe li jiyana wî dike.

Hesen û Hisên ji wê gera xwe ya Pragê vedigerin, lê Hesen nikare xwe ji ya qewimî û borîrojan û rewşa li Kurdistanê û bûyerên wê û hevalên wî yên bûne berpirsiyar û pişta xwe dane wî azad bike. Ew gelek dikeve bin bandora wê hemîyê û rewşa wî ya derûnî têk diçe. Em wî li dawiyê li Pragê dibînin û ew hewil didie bi vexwarin û kirîna seksê xwe ji bîr bike, lê di dûmahîyê da ew xwe dibîne bi tenê, hilweşiyayî, bê armanc, bê pere û û bê dost û mal.

Ji bilê serhatîyên Hesen û Hisênî, di nava bûyer û axiftinan de rexneyên civakî û siyasî û gelek pirsiyar xwe berçav dikin.

Ji romanê: ”Li ser cihê xwe yê xweş û tena xwe dirêj kir. Hest bi aramîyê kir. Xav bû, xwe mirand, diviya biniivit, diviya bo demekî hemî tişta ji bîr bikit, ji cîhanê dûr kevit. Guh li kesê nebit, tinê di gel giyanê xwe yê westiyayî bmînit.”

 

‌ ناڤێ کتێبێ: شەڤێن پراگ

نڤیسکار: حەسەن ئیبراهیم

وەشانخانە: ئێکەتیا نڤیسەرێن کورد ل دهۆکێ

سالا وەشانێ: ٢٠٠٨

هەژمارا رووپەلان: 

مژارا تراوما، یان ژی تێکچوونا ده‌روونی یا  پشتی شه‌ری و کاره‌ساتان و کارتێکرنا وێ ل سه‌ر ته‌ندورستی و رەفتارێن مرۆڤی و پێوه‌ندیا وی ب دۆرهێلێ ڤه‌، خوه‌ ب سه‌ر ڤێ ڕۆمانێ دا سەپاندیە.

حسێن و حه‌سه‌ن هه‌ر دو کوردن و ل ئالمانیایێ په‌نابه‌رن و ژنێن وان هه‌نه‌ و هه‌ر یه‌کی چار زارۆک ژی هه‌نه‌. حسێن ب مالباتا خوه‌ ڤه‌ ب سه‌ره‌دان، ب ترمبێلا خوه‌، ژ باژێره‌کێ دی دچە مالا حه‌سه‌نی. هه‌ردو زه‌لام بریارێ ددن ب ته‌نا سه‌رێ خوه‌، بێ ژن و زارۆک، ده‌رباسی ئالیێ دی یێ سنۆران ببن و ژ خوه‌ ڕا ل پراگێ که‌یفێ بکن.

ل پراگێ ترمبێلا وان دهێ دزین و ژ بلی وێ ژی ئه‌و دچن جهه‌کی کو ئەو بوویه‌ره‌کا به‌ری ده‌هـ سالان د هشێ حه‌سه‌نی دا ساخ دکه‌ و وی دبه‌ ناڤ وێ روودانا ل وێ جاده‌یێ ل پراگێ ب سه‌رێ وی و هه‌ڤالێن وی هاتبوو و یا بەری وێ بوویەرێ و کا چەوا ئەو و هەر دو هەڤال ل چیایێن کوردستانێ گهابوونە هەڤ و کا ل وێ دەرێ چ هاتبوو سەرێ وان.

حه‌سه‌ن ل کوردستانێ ب ئازاد هه‌ولێری و عه‌لی نه‌جه‌فی ڕا پێشمه‌رگه‌ بوون و ئه‌و هه‌تا ل ئالمانیایێ ژی پێک ڤه‌ په‌نابه‌ر بوون. ئه‌و به‌ری ده‌هـ سالان چالاکڤانێن سیاسی بوون و ل پراگێ، د ڕێیێ دا به‌ر ب جڤینه‌کا ڕکه‌به‌رییا عیراقی ڤه‌دچوون، دەمێ سیخورێن ڕژێما سه‌دامی هێرش کر سه‌ر وان و د وێ گوڵه‌بارانکرنێ دا هه‌ردو هه‌ڤالێن وی ئازاد و عه‌لی هاتن کوشتن. ئه‌ڤ دبه‌ خه‌م و ئێشه‌ک و هه‌ر ب وی ڕا دمینه‌ و باندۆرا خوە ل ژیانا وی دکە.‌

حه‌سه‌ن و حسێن ژ وێ گه‌را خوه‌ یا پراگێ ڤه‌دگه‌رن، لێ حه‌سه‌ن نکاره‌ خوه‌ ژ یا قه‌ومی و بۆریرۆژان و رەوشا کوردستانێ و بوویەرێن وێ و هه‌ڤالێن وی یێن بوونه‌ به‌رپرسیار و پشتا خوه‌ دانه‌ وی ئازاد بکه‌. ئه‌و گه‌له‌ک دکه‌ڤه‌ بن باندۆرا وێ هه‌مییێ و ڕه‌وشا وی یا ده‌روونی تێک دچه‌. ئه‌م وی ل داویێ ل پراگێ دبینن و ئه‌و هه‌ول دده‌ ب ڤه‌خوارن و کرینا سه‌کسێ خوه‌ ژ بیر بکه‌، لێ د دووماهییێ دا ئه‌و خوه‌ دبینه‌ ب ته‌نێ، هلوه‌شیایی، بێ ئارمانج، بێ په‌ره‌ و بێ دۆست و مال.

ژ بلی سەرهاتییێن حەسەن و حسێنی، دناڤا بوویەر و ئاخفتنان دا رەخنەیێن جڤاکی و سیاسی و گەلەک پرسیار خوە بەرچاڤ دکن.

ژ رۆمانێ: "ل سەر جهێ خوە یێ خوەش و تەنا خوە درێژ کر. هەست ب ئارامییێ کر، خاڤ بوو، خوە مراند، دڤیا بنڤت، دڤیا بۆ دەمەکی هەمی تشتا ژ بیر بکت. ژ جیهانێ دوور کەڤت، گوهـ ل کەسێ نەبت، تنێ دگەل گیانی خوە یی وەستیایی بمینت."