Kimêdê gewr

Navê kitêbê: Kimêdê gewr

Nivîskar: Sidîq Hamid

Weşanxane: Êketiya Nivîserên Kurd li Dihokê

Sala weşanê: 2009

Hejmara rûpelan: 82

Qenc û nebaş di hevrikiyê da ne û hilbijartina mirovî  dikare bandorê ne bes li wî, lê li yên din jî, li dorhêlê jî bike û gelo dibe mirov li her tiştî bi çavê bazirganan binere! Ev û gelek pirsên din jî di vê romanê da tên livandin.

Kesê serekî di vê romanê da bi malbata xwe ra li devereka derveyî desthilata hikûmetê ye û rewşa wan ya aborî lawaz e û jin û zarokên wî dixwazin ew biçe gundê wan yê ku ew jê reviyane û xwarin û pêdiviyên jiyan û malê yên ku wan li wê derê hiştine bîne. Ew jî ne ji dil, hespê xwe yê kimêd bi xwe ra dibe û hesp wî bi hêsanî di rêya zehmet û di nava çeperên leşkerî da, bi silametî digehîne gundî.

Wî seyê xwe yê wefadar li ber mala xwe û tiştên tê da mane hêla bû û demê digehe wê derê se di tariyê da wî nas dike û direwe. Wî ji tirsa sîxurên li gundî nedixwest kes bi hatina wî bizane, lê ji ber rewîna seyî cîran pê hesiya û keyfa xwe bi hatina wî îna û pesnê wî da ku kariye di wê rêya dijwar û pirî tirs da xwe bigehîne gundî û ew jê ra pêşniyaz dike ku herdu bi hev ra bazirganiyê di navbera herdu aliyan da bikin û ew dê bi wî rengî di demekê kurt da dewlemend bibin. Êdî û ji bo silametiya wî di rêûbaran da debanceyekê dideyê û wî qayil dike ku seyê xwe Tehloyî bikuje da rewîna wî çi belayan neîne serê wî û baştir e ku ew hespê kimêd jî bifiroşe û li şûna wî kerekê boz yê ku ew dikare hefsarê wî bigire û bi rêve bibe, bikire, ji ber ku bi dîtina wî kerê boz ji bo van rê û karan guhdartir û çêtir in.

Ew bi cîranî ra li hev tê, hinek tiştên xwe difiroşe û dike pare û hinek tiştên ji malê ra pêdivî li hespê kimêd dike û wê rêyê digire ya ku çîranê wî jê ra pêşniyaz dike. Herçend hespê kimêd naxwaze di wê rê da biçe, lê ew serhefsarê hespî digire û neçar dike ku wê rê bigirin. Rê dirêj û zehmet dibe û gurg tên rêya wan û hespê kumêd wî dihavêje û diteqe û ew ji tirsa gurgan xwe di bin dîheka çulî da vedişêre û gurg li ser dîhê, li ser pişta wî yarî û lêkdanê dikin. Hîngê di nav tirsê da wî sund xwar ku ew tobe dike û dibe mirovekê qenc û zordariyê neke û peşîman bû ku wî seyê xwe yê wefadar kuşt û guhdariya hespê kimêd nekir.

Hesp ranaweste û bi barê xwe yê giran û tivenga di ber barî ra diçe mal bo cem jin û zarokên wî û her ew jî dibe egera hindê ku hinek zelam li dû wî bigerin û wî bibînin û vebigerînin mal. Wextê ew bi silametî gehişt mal, wî hespê kimêd bi wê gunehbar kir ku wî ew ji ser pişta xwe havêt bo ber devê gurgan û divê ew wî bifiroşe û kerekê boz pê bikire ji bo ku ew wî li gor dilê xwe bihajo.

Ji rûpelê 36: ”me wefadar nevên, me mifadar divên, roj berev mifadara ve diçît… Kî bît bila ew bît, sed wefadar gurî êk karwan bin yê mifadarek, bo me harîkar û rêkxweşker bît.”

 

ناڤێ کتێبێ: کمێدێ گەور

نڤیسکار: صدیق حامد

وەشانخانە: ئێکەتیا نڤیسەرێن کورد ل دهۆکێ

سالا وەشانێ: ٢٠٠٩

هەژمارا رووپەلان: ٨٢

 

قه‌نج و نه‌باش د هه‌ڤرکیێ دا نه‌ و هلبژارتنا مرۆڤی  دکاره‌ باندۆرێ نه‌ به‌س ل وی، لێ ل یێن دن ژی، ل دۆرهێلێ ژی بکه‌ و گه‌لۆ دبه‌ مرۆڤ ل هه‌ر تشتی ب چاڤێ بازرگانان بنه‌ره‌! ئه‌ڤ و گه‌له‌ک پرسێن دن ژی د ڤێر دا تێن لڤاندن.

که‌سێ سه‌ره‌کی د ڤێ رۆمانێ دا ب مالباتا خوه‌ را ل ده‌ڤه‌ره‌کا ده‌رڤه‌یی ده‌ستهلاتا حکوومه‌تێ یه‌ و ره‌وشا وان یا ئابۆری لاوازە و ژن و زارۆکێن وی دخوازن ئه‌و بچه‌ گوندێ وان یێ کو ئه‌و ژێ ره‌ڤیانه‌ و خوارن و پێدڤیێن ژیان و مالێ یێن کو وان ل وێ ده‌رێ هشتنه‌ بینه‌. ئه‌و ژی نه‌ ژ دل، هه‌سپێ خوه‌ یێ کمێد ب خوه‌ را دبه‌ و هه‌سپ وی ب هێسانی د رێیا زه‌حمه‌ت و د ناڤا چه‌په‌رێن له‌شکه‌ری دا، ب سلامه‌تی دگه‌هینه‌ گوندی.

وی سه‌یێ خوه‌ یێ وه‌فادار ل به‌ر مالا خوه‌ و تشتێن تێ دا مانه‌ هێلا بوو و ده‌مێ دگه‌هه‌ وێ ده‌رێ سه‌ د تاریێ دا وی ناس دکه‌ و دره‌وه‌. وی ژ ترسا سیخورێن ل گوندی نه‌دخوه‌ست که‌س ب هاتنا وی بزانه‌، لێ ژ به‌ر ره‌وینا سه‌یی جیران پێ حه‌سیا و که‌یفا خوه‌ ب هاتنا وی ئینا و په‌سنێ وی دا کو کاریه‌ د وێ رێیا دژوار و پری ترس دا خوه‌ بگه‌هینه‌ گوندی و ئه‌و ژێ را پێشنیاز دکه‌ کو هه‌ردو ب هه‌ڤ را بازرگانیێ د ناڤبه‌را هه‌ردو ئالیان دا بکن و ئه‌و دێ ب وی ره‌نگی د ده‌مه‌کێ کورت دا ده‌وله‌مه‌ند ببن. ئێدی و ژ بۆ سلامه‌تیا وی د ڕێوباران دا ده‌بانجه‌یه‌کێ دده‌یێ و وی قایل دکه‌ کو سه‌یێ خوه‌ ته‌حلۆیی بکوژه‌ دا ره‌وینا وی چ به‌لایان نه‌ئینه‌ سه‌رێ وی و باشترە کو ئه‌و هه‌سپێ کمێد ژی بفرۆشه‌ و ل شوونا وی که‌ره‌کێ بۆز یێ کو ئه‌و دکاره‌ هه‌فسارێ وی بگره‌ و ب رێڤه‌ ببه‌، بکره‌، ژ به‌ر کو ب دیتنا وی که‌رێ بۆز ژ بۆ ڤان رێ و کاران گوهدارتر و چێترن.

ئه‌و ب جیرانی را ل هه‌ڤ تێ، هنه‌ک تشتێن خوه‌ دفرۆشه‌ و دکه‌ پاره‌ و هنه‌ک تشتێن ژ مالێ را پێدڤی ل هه‌سپێ کمێد دکه‌ و وێ رێیێ دگره‌ یا کو چیرانێ وی ژێ را پێشنیاز دکه‌. هه‌رچه‌ند هه‌سپێ کمێد ناخوازه‌ د وێ رێیێ دا بچه‌، لێ ئه‌و سه‌رهه‌فسارێ هه‌سپی دگره‌ و نه‌چار دکه‌ کو وێ رێیێ بگرن. رێ درێژ و زه‌حمه‌ت دبه‌ و گورگ تێن رێیا وان و حه‌سپێ کومێد وی دهاڤێژه‌ و دته‌قه‌ و ئه‌و ژ ترسا گورگان خوه‌ د بن دیهه‌کا چولی دا ڤه‌دشێره‌ و گورگ ل سه‌ر دیهێ، ل سه‌ر پشتا وی یاری و لێکدانێ دکن. هینگێ د ناڤ ترسێ دا وی سوند خوار کو ئه‌و تۆبه‌ دکه‌ و دبه‌ مرۆڤه‌کێ قه‌نج و زۆرداریێ نه‌که‌ و په‌شیمان بوو کو وی سه‌یێ خوه‌ یێ وه‌فادار کوشت و گوهداریا هه‌سپێ کمێد نه‌کر.

هه‌سپ راناوه‌سته‌ و ب بارێ خوه‌ یێ گران و تڤه‌نگا د به‌ر باری را دچه‌ مال بۆ جه‌م ژن و زارۆکێن وی و هه‌ر ئه‌و ژی دبه‌ ئه‌گه‌را هندێ کو هنه‌ک زه‌لام ل دوو وی بگه‌رن و وی ببینن و ڤه‌بگه‌رینن مال. وه‌ختێ ئه‌و ب سلامه‌تی گه‌هشت مال، وی هه‌سپێ کمێد ب وێ گونه‌هبار کر کو وی ئه‌و ژ سه‌ر پشتا خوه‌ هاڤێت بۆ به‌ر ده‌ڤێ گورگا و دڤێ ئه‌و وی بفرۆشه‌ و که‌ره‌کێ بۆز پێ بکره‌ ژ بۆ کو ئه‌و وی ل گۆر دلێ خوه‌ بهاژۆ.

ژ رووپەلێ ٣٦: "مە وەفادار نەڤێن، مە مفادار دڤێن، رۆژ بەرەڤ مفاداراڤە دچیت.. کی بیت بلا ئەو بیت، سەد وەفادار گوری ئێک کاروان بن یێ مفادارەک، بۆ مە هاریکار و رێکخوەشکەر بیت."